o pimasaodan no yancomin am, ya akmey macibedbed do kahasan aka no rako a wawa, ano manisibo a mikala so kanen aka no iyakan am. ma dada a mapo do maoran no kahasan aka no pangaa’apan a wawa. Ipihanhan no tao o sibowan a a’akawan, ori o piveyvekenan so maoran no kaasan aka no pangaa’apan. ano manisibo am, tawagan sira o mina ineynapo no kakwa, a omzat do pikalan so isovo a kanen, topa vehvehsa o apen a kanekanen aka no iseysavat. na ipitarek no pangaktoktoan no yacomin aka no dehdeh, ano ingpotan o kanekanen a ji misepai o maoran no isovo a kanen am, jiabalinas o pasavongen no a’akawan.

 

ya rana mitarek o pimeymasaodan aka no da talilisan no tao siciakwa ya, da rana apen no pangangavangan o a’akawan no yancomin, yaro o malalavayo a ya komala so iweywawalam no kakwa, da rana vangonen o cirecireng aka no anood no kakwa, piamoon no kasnekan no karawan. ya magza o ya talilisan no tao do rako a ili, nakenakmen tamo pala o kakmey mapaneb so kataotao a kapakapia a tomalilis do angangayan, a misimaoli do pimasaodan no kakwa. paslinen o kangay do kaka’asan, aka do keysakan, ipakaliliw so rako a oyowyat no karatayan, pakanakmen do onowned o inanao da jiyaten no kamanrarakehan aka no iciyatatao do ili.

 

ya miparo o ya mangay milingalingay do kaka’asan a tao siciakowa ya, ya padketen o vazay no ya mapiveyveken so kaka’asan a tao do vakong a “原視界”, ipacita da no tao so maorang no rako a ka’asan, aka pakacita so vazay da no ya mazikna a mapiveyveken so kaka’asan a tao, ji topazikaza o maraet a banaikbek do panisibowan a kaka’asan, azowain sira no apia cireng, ikasaray no onowned da. isaray tamo o vazay da no ya mapiveyveken so kaka’asan a tao, ta sira o neymakdeng a ya omzat do maoran no rako a karatayan.

 

 

原住民的生活與自然環境緊密連結,不只是居住環境,就連採集、狩獵也都獲取自自然。我們對環境的高度倚賴,養成我們必須與自然界取得平衡的觀念,以及對環境的敬重。像是進入山林前,我們會和山、祖靈對話,請祂們賜予我們生活所需,我們只會拿該拿的,絕不過量索取。不同於消費主義的意識形態,原住民族深信,唯有知足、不過度浪費,才能與自然共生。

 

雖然當代的環境與過去已截然不同,土地流失既嚴重又快速,年輕族人必須在不斷失根的狀態中尋根,但我們仍能想辦法追尋過往的生活模式,延續尊敬大自然的精神。在快節奏的都市中,我們可以試著把自己關機、讓自己慢下來,盡量拋開水泥牆的束縛,回歸自然。找時間走入山林、潛入海中,接觸自然環境,感受大自然包圍的力量,步步尋覓傳統社會給我們的訓勉,謹守重視環境倫理的生活哲學。

 

疫情期間,有越來越多民眾開始親近臺灣山林。本期《原視界》走入山中,報導與山為伍的工作者之工作樣態,讓民眾遊山之餘,也能認識山林的多元樣貌。藉由閱讀《原視界》,尋找山裡的寶藏、理解工作者的辛勞,希望民眾能給環境多一點體貼、給這群工作者多一些肯定與鼓勵。我們要深深向山林的守護者們致敬,感謝他們的付出,讓我們得以保有如此豐富的自然環境。

 

 

Panirsirngen do yanbonkay
財團法人原住民族文化事業基金會董事長

 


相關文章