ingqthaiza ininthawan thuini, maqa mashtay thau miku mafazaq munsai miniahala inai a thau a ininthawan, numawan shaunatantu kataunan minfazaq; kanuniza, mathuaw pidazah ya minfazaq shduu mriqaziza wa kazash, numa min’auraiza aminfazaq kataunan a thau pasain sa shnaw amiakuza ya mriqaz a ininthawan. miazai sa Thau a kataunan miaqay miaqulqul a tilhaz, mashtay sa Thau thaithuy amalhintaz mutusi hudun talatalah sa kawi numa itiza matinanai kataunan sa kawi, maqa mathuaw mabrith a “apuy” maqa amara ininthawan a aniamin, akmalawa izai a kalawan sa Thau mapakadaidaz ya miazithu mapa’usuun ininthawan a kushwit.
uqthawan, imuhala wa kawash ianan manasha manasaia mutusi hudun a makakakri, sasaziza wa kataunan sa parhaway mathuaw kmilhim bangqir a pruq. kanuniza antu muqay mathuaw mundadaan sa makuliush a saran, miaqawan akmilhim miakuza ya mriqaz ya tanatuqash tu kahiwan a ininthawan, numa amalhituz tanatuqash a ti-hui, numa miaqaqitan mapalhalhituz.
imuhala wa kawash makitnasha Shpuut munai kataunan minfazaq mita wa kazash, izai shduu aminfazaq ya tu kahiwan maura wa kalawan. numa munai kataunan a huruy sa Shpuut numa itiawan sa suma kataunan a thau, mulhthkiz shduu tunmaza mapamashtay a lushkin, antu muqay shduu shmadadu minfazaq suma wa kazash, shduu mani mriqaz ananak a Thau kazash a bangqir, amaqa sa mathuaw mashashu ininthawan a miakuza ya mriqaz.
隨著社會氛圍改變,社會大眾對原住民生活方式產生好奇,進而走進部落;然而,學習有形、看得見的文化很簡單,理解各個族群看待生命的觀點與價值卻經常受到忽略。像是在邵族部落會有一個固定時間,無論男女老幼都會一起到山上拖木頭回部落,因為「火」是生活必需品,這項任務象徵每個人同心協力為部落共同生活投入心力。
此外,近幾年登山活動普及,舊社踏查連帶成為許多青年尋根方式。但真正重要的考驗不是走一段很長的路,而是找尋母社最根本純粹的生命價值觀,並且與祖先傳承下來的智慧、經驗保持緊密連結。
現在有越來越多非原住民朋友願意到部落認識我們的文化,過程中或許會認識到很多顛覆過往認知的事情。不論是來訪的朋友或是原住民族人,大家可以多傾聽彼此的聲音,不僅能夠設身處地理解他者文化,也能更清楚看見自身族群的根基,也就是那份獨特的生命觀。
naur kazash a kalangkan
財團法人原住民族文化事業基金會執行長